08.05.2008, czwartek

Dziś miałam jeden z najprzyjemniejszych egzaminów w swoim życiu, a polegał on na przeprowadzeniu zajęć ze studentami. Dostał mi się 2 rok pracy socjalnej, około 10 osób. Opowiadałam im o rozwoju etnologii i antropologii kultury, o definicji kultury i kluczowych pojęciach tej nauki. Jestem bardzo zadowolona z przebiegu zajęć: udało mi się wzbudzić ich zainteresowanie i zaktywizować ich. Sama się sprawdziłam w tej roli i już wiem, że na pewno właśnie tym chce się zajmować w przyszłości, no i zaliczyłam egzamin na piątkę. Choć profesor uprzedzał mnie, że na pewno studenci nie będą zainteresowani i nie będą brać udziału w zajęciach, to okazało się, że byli gotowi do współpracy, mieli własne przemyślenia, a temat ich zaciekawił. Myślałam, że po egzaminie rozpocznie się dla mnie długi weekend, ale okazało się, że muszę jeszcze przebrnąć przez trzy pary metodyki badań. Ale potem… dzień był pełen dyskusji, rozmów, podsumowań. Nasz pobyt tutaj powoli zbliża się do końca. Wprawdzie mam zamiar pozostać w Moskwie do końca czerwca, ale Andżelika i Friederike wyjeżdżają już pod koniec maja. Potem Tobias , Tiina, w połowie czerwca Natalka. Razem ze mną w Moskwie (ale już w swoim, wynajętym mieszkaniu) zostaną Caro i Susanne. Obie przerwą studia, bo znalazły pracę w Rosji. Poczucie końca naszej przygody narasta. Ci, którzy będziemy kontynuować naukę w Berlinie, znajdziemy się w zupełnie innej sytuacji. Nie będziemy tak bardzo zdani na siebie jak w Moskwie, nie będziemy razem mieszkać. Toteż coraz częściej dochodzi w naszych rozmowach do podsumowania tego, co tu przeżyliśmy. I choć wpadłam teraz w sentymentalny ton – jak zawsze, gdy coś się kończy, a przyszłość jawi się jako wielka niewiadoma – to nasza wieczorna nasiadówka w kuchni z dwiema butelkami szampanskogo była bardzo wesoła i optymistyczna. A jutro wielki prazdnik: przez miasto przejedzie parada czołgów, przelecą samoloty, a wieczorem niebo nad Moskwą rozbłyśnie od fajerwerków. Mamy zamiar w tym wszystkim uczestniczyć!